احداث پردیس خانواده در بوته‌ی نقد و نظر نخبگان
طرح مطالعات اجتماعی احداث پردیس خانواده در شهر تهران در مرکز علمی و تخصصی ارزیابی تاثیرات اجتماعی (اتا) پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی در حال اجرا است. مرکز زنان و خانواده‌ی شهرداری تهران به عنوان کارفرمای این طرح با همکاری مرکز اتا به منظور بهره‌مندی از نظرات صاحب‌نظران و نخبگان عرصه‌های مختلف مطالعات و پروژه‌های شهری شش نشست علمی-تخصصی را طراحی کرده است. بررسی دیدگاه‌های سرآمدان حوزه‌ی شهری کمک شایانی به فاز مطالعاتی این پروژه خواهد بود. تا پیش از اجرای فاز عملیاتی پردیس خانواده، جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی آن از ابعاد گوناگون مورد ارزیابی قرار گیرد. این نشست‌ها که با همکاری خانه طراحی راشا در حال برگزاری است قرار است یاریگر تدوین «سند سیاستی و راهبردی تأسیس پردیس خانواده» باشد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه، دکتر هادی برغمدی عضو هیئت علمی و مدیر مرکز اتا به عنوان مدیر در دو نشست و دکتر افشین داورپناه عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی به عنوان مدیر یکی دیگر از نشست‌ها حضور داشتند.
نخستین نشست این مجموعه، ۲۱ مهر ۱۴۰۴ در مجتمع فرهنگی کارستان بهارستان برگزار شد و به موضوع آینده‌پژوهی و سناریوپردازی راه‌اندازی پردیس خانواده اختصاص داشت. در این نشست، جمعی از اساتید و متخصصان از جمله دکتر مریم اردبیلی، پروفسور سعید خزایی، دکتر دانیال صابر سمیعی، دکتر محمد رحمانی و دکتر سلمان حسینی صفا حضور داشتند.
در بخش نخست جلسه، دکتر مریم اردبیلی با تأکید بر ضرورت حرکت به‌سمت «شهر دوستدار خانواده»، نسبت تاریخی میان خانواده و شهر را مورد تحلیل قرار داد و گفت: «حکمرانی شهری باید از حمایت صرف به سمت توانمندسازی خانواده و عاملیت‌بخشی به آن حرکت کند.» وی با اشاره به نقش فناوری در تقویت تعاملات خانوادگی، «پردیس خانواده» را گامی برای هم‌افزایی خانواده‌ها و تبدیل آن به هسته مشارکت اجتماعی دانست.
در ادامه، پروفسور خزایی با تأکید بر ورود به «دوران انقلاب چهارم و درهم‌تنیدگی نقش‌ها»، گفت: «ضروری است تصویری تمام‌نما از خانواده در جامعه معاصر ترسیم شود. تنوع ساختارهای خانوادگی نیازمند بازتعریف سیاست‌های شهری و فرهنگی است.» وی نقش رسانه‌ها را در شکل‌دهی به افکار عمومی و ترویج ارزش‌های خانواده‌محور تعیین‌کننده دانست.
در همان روز، نشست دوم این برنامه با محور ارتباط خانواده، انسجام اجتماعی و سبک زندگی شهری در سالن کنفرانس شهرداری منطقه ۳ تهران برگزار شد. در این نشست، کارشناسان بر مفاهیمی چون عدالت فضایی در دسترسی خانواده‌ها، درک تفاوت نیازها در محلات، و ضرورت تقویت مشارکت مردمی تأکید کردند.
دکتر اقبالی در سخنان خود با تأکید بر تغییر نگرش نسبت به خانواده از «خدمت‌گیرنده» به «کنشگر فعال» گفت: «خانواده باید به‌عنوان واحد بصیرت‌مند در حکمرانی شهری شناخته شود. آموزش، بهداشت و تغذیه، سه نیاز بنیادین خانواده هستند که باید به‌صورت عادلانه در شهر توزیع شوند».
در ادامه، حمید کثیری با طرح پرسش «تصویر ما از خانواده چیست؟» بر لزوم شناخت واقع‌بینانه از انواع خانواده‌ها و خواسته‌های واقعی مردم تأکید کرد و گفت: «سیاست‌گذاری مؤثر تنها در صورتی ممکن است که بر مبنای فهم دقیق از خواست مردم باشد، نه صرفاً چارچوب کارشناسان».
دکتر شاه‌آبادی نیز در سخنانی ضمن نگاه انتقادی به عنوان «پردیس خانواده»، تأکید کرد: «واژه پردیس مفهومی فرهنگی و عمیق دارد؛ اما باید مراقب بود دچار گسست از بافت محله‌ای نشویم. خانواده در مقیاس محلات معنا می‌یابد».
دکتر شاه‌آبادی نیز با نگاهی انتقادی نسبت به مفهوم «پردیس خانواده»، خاطرنشان کرد: «پردیس باید پیوندی عمیق با بافت محله‌ای داشته باشد؛ زیرا خانواده در مقیاس محلات معنا می‌یابد».
در جمع‌بندی این نشست، خانم موسی‌نژاد مدیر جلسه، بر اهمیت مشارکت فعال همه نهادهای مرتبط با خانواده در تدوین سند سیاستی و راهبردی پردیس خانواده تأکید کرد و گفت: «پردیس خانواده بستری برای تلفیق اندیشه، عمل و تجربه‌ی خانواده‌های ایرانی در مسیر شکل‌گیری شهری خانواده‌محور خواهد بود».
برگزاری این سلسله‌نشست‌ها تا پایان پاییز ادامه خواهد داشت و نتایج آن مبنای نهایی طراحی سند راهبردی پردیس خانواده در ساختار کلان سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران قرار می‌گیرد.
نظر شما :